20 juli 2021
Of het nou voor werk of plezier is; iedereen pakt wel eens de trein om op bestemming te komen. Steeds meer bedrijven vestigen hun organisatie dicht bij een station, om het reizen zo voor werknemers makkelijk te maken. De afgelopen weken schreven wij hier over en lieten wij de mooiste kantoorgebouwen zien rondom de stations!
In Nederland kennen wij in totaal 8 Centraal Stations, die officieel deze naam mogen gebruiken.
Hierover schrijven de volgende verhalen:
- Amsterdam Centraal (1889)
- Utrecht Centraal (1909)
- Rotterdam Centraal (1954)
- Den Haag Centraal (1975)
- Leiden Centraal (1997)
- Arnhem Centraal (2015)
- Eindhoven Centraal (2019)
- Amersfoort Centraal (2019).
De jaartallen geven de datum aan dat ze zich officieel een Centraal Station mogen noemen. Om als Centraal Station te boek te mogen staan, moet een stad aan een aantal criteria voldoen. Zo moeten dagelijks minimaal 40.000 reizigers het station aandoen en moet een stad minimaal honderdduizend inwoners hebben.
Afkorting CS
Andere partijen, waaronder stads- en streekvervoer, volgen niet altijd de naamgeving van de spoorwegen. Voor hen is 'CS' vaak het belangrijkste station van een stad. Vaak wordt de voorkeur gegeven aan de aanduiding 'CS' boven 'Centraal', waarschijnlijk omdat het korter is en de S verwijst naar Station. Bovendien hoeft de aanduiding 'Centraal' in een stad niet op het station te duiden. Zo waren er al bussen met als eindbestemming 'Amersfoort CS' en stond er langs de A1 al een bord met Amersfoort Centraal voordat dit station in 2019 daadwerkelijk de toevoeging 'Centraal' kreeg. Alhoewel NS de term “Centraal Station” al bijna twintig jaar heeft afgeschaft, wordt het in de volksmond nog steeds gebruikt. Naast Almere hebben ook Nijmegen en Zwolle interesse in de titel “Centraal”. De steden voldoen weliswaar niet aan alle criteria, maar dat lijkt niet per se een probleem te zijn. De eis dat het station bediend moet worden door een internationale trein lijkt niet meer zo zwaarwegend te zijn. Zo wordt Eindhoven vooralsnog ook niet bediend door een internationale trein, en is Leiden zijn titel niet kwijtgeraakt toen het de Benelux als stopplaats verloor. Ook de eis dat een stad in totaal drie stations moet hebben is in Leiden nooit toegepast en in Eindhoven heeft men de evenementenhalte meegerekend.
Kostenplaatje
Veel steden lijken interesse te hebben in de eretitel, al zal dat zeker niet voor iedere stad gelden. Aan een dergelijke naamswijziging zitten ook behoorlijke kosten verbonden: circa anderhalve ton. Die moeten door de gemeente die de naamswijziging aanvraagt betaald worden. In Groningen zal de wens om een ‘Centraal’ te krijgen niet snel leven, wel zouden veel inwoners van de stad de naam graag gewijzigd zien naar Groningen HS. Waar dat in Den Haag staat voor Hollands Spoor, is dat in Groningen de afkorting voor Hoofdstation.
Almere verloor zijn titel
Het gloednieuwe station van Almere kreeg bij de opening van de Flevolijn in 1987 direct de titel Almere CS. Maar als enige station heeft Almere die titel niet weten te behouden. In 1999 werd de titel weer afgepakt. Nieuw beleid was de oorzaak. Alleen stations met meer dan 40.000 in- en uitstappers kwamen voortaan nog in aanmerking voor de titel. Kleinere centraal in een stad gelegen stations zouden zo nodig de aanduiding ‘Centrum’ kunnen krijgen. Almere heet daarom sinds 1999 Almere Centrum. Andere steden met een station ‘Centrum’ zijn Ede, Veenendaal, Kerkrade, Lelystad en Schiedam. Het is dus ruim 20 jaar geleden dat Almere de titel ‘Centraal Station’ is kwijtgeraakt. Maar volgens Omroep Flevoland wordt het station in de toekomst mogelijk weer omgedoopt tot Almere Centraal.
Faciliteiten:
Op de Centraal Stations bevinden zich een hoop faciliteiten en voorzieningen voor de reiziger. Zo zijn er tegenwoordig talloze shops voor je boodschappen en restaurants waar je even snel een stop kunt maken om wat te eten. En elk station heeft een eigen verhaal en geschiedenis. Maar let vooral ook eens op de architectuur. Want de gebouwen zijn met zorg en aandacht ontworpen door verschillende specialisten.